Tôi quen Thượng tá Nguyễn Bá Ngọc đã khá lâu nhưng lại không hề biết anh đã gắn bó cả tuổi thanh xuân của mình với Quần đảo Trường Sa yêu dấu. Tháng 12-1988, giữa lúc tình hình Trường Sa còn khá căng thẳng và vô vàn khó khăn thì Trung úy Nguyễn Bá Ngọc tốt nghiệp Trường Sĩ quan Tăng – Thiết giáp, nhận nhiệm vụ ra Trường Sa. Từ 1988 đến 1993, 5 năm ròng rã, người sĩ quan trẻ ấy đã lăn lộn với sóng gió Trường Sa, làm nhiệm vụ ở Sinh Tồn Lớn, Sơn Ca, Song Tử Tây…
Anh kể: Bộ đội Trường Sa hồi đó nhìn chung đều trẻ, ăn ở chẳng tiếc nhau điều gì, làm việc gì cũng hết sức, giúp nhau việc gì cũng hết lòng. Sau này, năm 2007, khi Đảng ta mở Cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, anh Ngọc lúc này đã trở thành người chỉ huy cấp trung đoàn mới sực nhớ về một thời tuổi trẻ của mình ở Trường Sa, tổ chức Đoàn cũng tổ chức “học tập và làm theo” tấm gương Bác Hồ, nhưng cách làm giản dị, tự nhiên lắm. Trung úy Nguyễn Bá Ngọc khi đó là trung đội trưởng, sau buổi phát động của chi đoàn, về dán lên tường câu khẩu hiệu “Sống, chiến đấu, lao động và học tập theo gương Bác Hồ vĩ đại” rồi ngồi… nghĩ. “Theo gương Bác” là sao nhỉ? Suy nghĩ của người trung úy trẻ dồn về trường hợp chiến sĩ Đỗ Bá Giang trong trung đội. Giang cùng tuổi với Ngọc, ra đảo cùng một ngày nhưng với cương vị chiến sĩ. Gia đình Giang nghèo và đông anh em, Giang đi bộ đội nhưng bị tái mù chữ nên không thể viết thư về nhà, mặc dù viết thư và nhận thư là món ăn tinh thần lớn nhất của bộ đội Trường Sa lúc đó. Sau một đêm suy nghĩ, Trung đội trưởng Ngọc đã cùng nhiều chiến sĩ trong trung đội viết thư vào bờ, đề nghị thủ trưởng đơn vị cắt một phần lương, phụ cấp của mình trích gửi giúp đỡ gia đình Giang. Rồi Ngọc mở lớp dạy chữ. Từng ngày, từng ngày một, những con chữ được bền bỉ khai mở theo cách dạy “tự chế” của Trung đội trưởng Ngọc đã giúp Giang tự viết thư về nhà. Lá thư đầu tiên gia đình gửi ra cho Giang là lá thư bố mẹ Giang bày tỏ sự biết ơn của gia đình với Quân đội, với Trường Sa đã tôi luyện Giang, giúp Giang nên người…
“Trường Sa đã dạy cho tôi những bài học sâu sắc về tình đồng đội, tình yêu thương giữa con người với con người. Bây giờ, lớp chiến sĩ trẻ lớn lên trong cơ chế mới, rất thiệt thòi vì không được đằm mình vào sự yêu thương của tình người, sự sẻ chia của tình đồng đội như trước đây. Vì vậy, mong ước lớn nhất của tôi là giúp các chiến sĩ thế hệ 9X ngày nay hiểu được giá trị của tình đồng đội” – anh Ngọc tâm sự như vậy.
Nghe anh nói, tôi hiểu vì sao Đảng ủy, chỉ huy Trung đoàn xe tăng 202 – nơi anh Ngọc hiện giữ chức Trung đoàn trưởng, lại có hẳn một chương trình đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh rất tỉ mỉ, cụ thể, sâu sát và khả thi đến thế. “Đồng đội là anh em ruột thịt” – lời tâm sự đó của Trung đoàn trưởng Nguyễn Bá Ngọc đang thấm dần vào lớp chiến sĩ trẻ của Trung đoàn hiện nay.